CHUYỆN GIUN SÁN

Hồi bé, chúng ta nuôi cá phức tạp lắm, chả đơn giản như bây giờ với viên thức ăn tổng hợp đâu.

Trừ phi om cá chọi, cả tháng trời trong bề nước mưa đậy kín, hay chôn trong chum, gần như không cho ăn gì. Chúng tôi "chơi" cá chọi thực ra gọi cho mĩ miều chứ đúng ra ta Hành hạ nó, bỏ đói nó để khi thả chung 1 lọ, chúng lao vào nhau, mà bục, ăn vây ngấu nghiến. Con nào no quá có khi lại dát, vừa thả vào đã nhồng, vây cụp, thân  nhợt nhạt, trắng bệch.

Ngày ấy, chơi cá thì người ăn gì, cá ăn vậy, từ cơm nguội, sợi bún, hạt cơm, vụn bánh mì hay ít thịt rơi vãi trên mâm, mỗi tội nước nhanh thối. Nhiều khi nghĩ cũng khổ thân lũ cá. Thời bao cấp cả nước đói, nói gì đến cá.

Nhiều khi đánh được con muỗi trong màn, đập vỉ được con ruồi, vo ra con mọt gạo... lại thả vào lọ, có khi cả con cuốn chiếu, thế mà chúng cũng ăn, nhưng được 1 nửa thì bỏ bữa, chắc hóc.

Ấy là những món sạch sẽ nhất. Chứ nhiều hôm lật gạch bên đường, nhặt được con giun câu cá, tôi cấu nửa, thả vào cho chọi nó bục, nuốt vào tới bụng rồi mà mồm vẫn còn ngoe ngẩy phần đuôi giun.

Có hôm vác vợt uốn khung bằng sợi thép, lót vải xô ra vũng nước vớt hồng trần, cái giống này nó nhiều, đỏ, có khi lẫn con rệp nước, đốt chết cả cá vàng.

Cái giống Lăng quăng, bọ gậy là khó vợt nhất, thấy bóng người là chúng lặn hết xuống, mà có lúc nào ta cũng thả cá vào được đâu, có khi là lu, chậu, lốp xe với chậu cây si nhà hàng xóm chứ có phải nhà mình đâu. Món này chọi có vẻ khoái, cứ lừ lừ, bơi sát, theo con bọ gậy lên tận mặt nước rồi nhường hút sụt con ấu trùng muỗi vào bụng, ăn no căng, ánh mắt no nê, căng vây, đánh gương, bục đầu nhựa đường nhoay nhoáy.

Chơi cá, có lẽ món chúng thích nhất là giun đỏ, giun chùm, bọn giun quấn vào nhau như búi chỉ, mua ngoài chợ sạch đỏ không tí bùn nào, chứ tự ta cũng móc cống, móc rãnh là có được cả mảng. Cái giống này neo chân dưới bùn, đầu loe ngoe uốn theo dòng nước, bốc lên cả mảng, rũ rũ trong dòng nước cống cho đất tở ra từng phần, chứ không thể sạch bùn hẳn, cho vào lọ mang gọi là bữa tươi cho cá, như người thi thoảng được ăn phở vậy.

Giống giun này ngu, có thả trong bể cá chúng chui xuống cát được 1 lúc lại ngoi lên, toàn tự khai tôi ở bụi này, kiểu mình xưa ngâm đít trong chậu nước ấm để bắt giun kim í. Nhìn con cá kiếm, cá vàng nó giật cả tảng, lắc đầu thật mạnh cho con giun bật lên, cứ từ từ nuốt vào họng, giống đứa trẻ hút sợi bún vào mồm vậy. Ngon và bổ, cá cứ béo mập, ỉa đen sì cả đáy bể.

Tự nhiên chuyện giun sán dạo này nhắc tới chuyện lọc giun đỏ, bỗng thèm nhớ những trưa hè thẩn thơ lội nước.

Từ hồi ấy, từ những cán bộ 70 đổ lại, ăn bốc ăn bả mãi rồi, giun sán đầy người. Có hôm trở trời, ngồi tiếp chuyện đồng chí lãnh đạo, anh chỉ vài thái dương, lắc đầu mệt mỏi. Tôi vội hỏi "Vết đạn thời chiến hả anh". Anh bảo "Không sán+sản, mệt".