HÁT NHÉP

Đầu hôm 1/9, một vụ tai nạn tại huyện Bát Xát đối với xe khách giường nằm 2 tầng của hãng Sao Việt số người tử vong hơn chục người, còn hơn ba chục người bị thương.

Gần như ngay lập tức, tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy - nguyên cán bộ chỉ đạo vận tải hành khách (Vụ Vận tải) từ những năm 1980; nguyên Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Giao thông vận tải (Bộ Giao thông vận tải), người đã có trên 30 năm nghiên cứu về tình hình giao thông đô thị ở Việt Nam cho rằng:

• “Thế giới đã không sử dụng xe khách giường nằm 2 tầng vào vận chuyển hành khách, mà chỉ tàu hỏa mới có giường nằm 2 tầng.”
• Vì “Ông đi hơn 3.000km bằng xe buýt nhưng không hề quan sát thấy xe khách giường nằm 2 tầng qua 6 nước châu Âu gồm Italia, Bỉ, Thụy sĩ, Hà Lan, Đức và Pháp. “

Do đó:

• “Cần “XÓA SỔ” hết xe khách giường nằm 2 tầng ra khỏi hệ thống vận tải hành khách hiện nay”

Lý do:

• “Chiếc xe khách thông thường ghế ngồi chỉ chở được 50 khách, nhưng sau khi hoán cải thành xe khách giường nằm 2 tầng, thì sẽ có 6 dãy nằm cho cả 2 tầng, số lượng khách sẽ tăng lên đến 60, 70. Như vậy là chở quá tải, là vi phạm luật.”
• “việc hoán cải xe khách ghế ngồi thông thường thành xe khách giường nằm 2 tầng chẳng khác gì một chiếc xe tải hàn cao thùng xe và nối dài đuôi để chở được nhiều hàng hóa.”
• “Phần lớn xe giường nằm 2 tầng hiện nay là hoán cải từ xe chở khách ghế ngồi thông thường, nhằm mục đích tăng số lượng hành khách lên gấp 2, gấp 3 lần để tăng lợi nhuận.
• “Kết cấu của xe đã thay đổi, trọng tâm của xe bị nâng lên cao làm xe rất chòng chành, làm tăng mô măng lật, tăng khả năng của lực li tâm, nên khi xe vào cua gấp ở bất cứ địa hình nào cũng rất dễ lật xe, gây tai nạn thảm khốc”.

Phản biện.

Có phải ông cố tình hiểu sai về khái niệm mà tự dưng, một vật vô tri, vô giác bị gán cho cái tội tày trời, khi người ta cần đến chỗ để đổ. Trong khi xe do người lái, đường do người làm, tuyến có người quản lý, ngành do người chỉ đạo. Hay phải chăng anh đang HÁT NHÉP lời Bộ trưởng của anh nhằm khẳng định Cán bộ luôn đúng. 

1. Trước tiên nói về thống kê: 

• Đầu năm, trong 290 vụ TNGT có 285 vụ đường bộ, làm chết 130 người, bị thương 313 người (trong đó có 125 vụ va chạm, làm bị thương 132 người); đường sắt xảy ra 4 vụ làm chết 4 người; đường thủy nội địa xảy ra 1 vụ TNGT làm 1 người chết. 
• Tuy nhiên, số liệu này hoàn toàn vênh váo với số liệu của Ủy ban ATQG, còn Tổng cục Thống kê thì hoàn toàn không có con số xác định bao nhiêu vụ tai nạn do oto, bao vụ do xe máy, bao nhiêu phần trăm có mũ vẫn chết, bao nhiêu xe 2 tầng, xe 1 tầng, xe tải, xe hoán cải, bao nhiêu phần ở đường bằng, bao nhiêu phần đường vùng cao... Nguyên như vậy để thấy không đủ thông số đủ tin cậy khi phán xét các chủng loại xe đang lưu thong ở ta.
• Đã thế trong vụ tai nạn, sở GT Lào Cai cũng không nhờ cần cẩu xác định trọng tâm của xe rồi về nhà máy 1-5 để đo nốt trọng tâm xe bus loại Mẹc đỏ rồi phân tài cao thấp.

Vậy mà ông tiến sỹ này xưng xưng Trọng tâm cao với thấp. Điều này có thể chứng minh việc làm Luận án Tiến sỹ của ông diễn ra quá lâu rồi nên ông quên mất phần Căn cứ lý luận và Số liệu thống kê trong Đề tài nghiên cứu của mình.

2. Cơ sở lý luận.

• Tiếp đến ta nói về lý luận lỏng lẻo của ông. Ông dựa vào đâu mà so sánh đường cao tốc những nước có giao thông tốt nhất châu Âu với đường lên Sapa, Bắc Mê, Mèo Vạc, Mù Căng Chải. 
• Những con đường bằng phẳng bên trời Âu đó đi với tốc độ lên tới 200km/h, mà 7-10 cây lại có 1 chặng dừng chân ăn uống, đổ Xăng, hoặc vệ sinh. Người ta có cả tầu cao tốc, đi từ đầu nước tới cuối nước cũng chỉ trong ngày, chứ không phải đi 300km từ Hà Nội lên Hà Giang trong cả ĐÊM.
• Còn ta thì ngược lại không có chỗ dừng chân nhưng có thể đái đường tuy ý, và 1 cây số lại gặp vài ổ voi, ổ trâu, hay những khúc cua tay áo mà bán kính cong có khi chưa tới 10m.
• Những con xe Mec, BMW có gầm cao chỉ 12-15cm, nặng vài tấn đó mà đi đường bò lên trên đây thì 3 bữa bẹp ống bô, 5 bữa thủng sàn với vỡ máy. Mà có khi ở Hà Nội cũng không gếch được chân lên vỉa hè, đến xấu hổ với con Innova đỗ bên cạnh.
• Còn cái loại xe 2 tầng chở khách, 2 tầng hẳn hoi, chứ không phải chỉ là 2 tầng giường thì tại Hongkong, London, LA… người ta vẫn sử dụng đấy thôi, hay chỗ đó ông chưa tới?

Cái này ta gọi là lý luận kém hay yếu địa lý hả các vị.

3. Về kỹ thuật.

• Xưa kia đi đâu thậm chí chỉ 100km, chúng ta mất cả ngày để mua vé, thêm ngày bị hành xác trong quan tài di động là con IFA hoán cải, chỗ ngồi chật chội khiến cơ thể như ướp xác Pharaon. 30 năm trước đó anh ở đâu mà không lên tiếng về việc “quá tải với vi phạm luật giao thông”.
• Nay những tư nhân ứng dụng giường nằm cho quãng đường 200 cây đổ lên thì phải cảm ơn họ đã biết thương dân, yêu dân, lo cho dân, lo cho cả cái cột sống bị loãng xương của đàn bà. Cớ sao đảng và bộ lại định cấm?
• Bây giờ nói về kết cấu xe, nếu coi số lượng người như nhau 50 người*50 kg=2,5 tấn. Xe ghế ngồi thì trọng tâm người cách sàn khoảng 60 cm. Nhưng với xe nằm, 2 ng chồng lên nhau, 1 người sát sàn, 1 người cao hơn 1 m, vậy trọng tâm chung ở khoảng 50 cm cách sàn. Tuy vậy sàn này cao hơn 80 cm so với 1 sàn nữa cũng khoảng 2 tấn nữa, đó là chưa kể hệ thống khung sườn cứng. Lập phương trình vật lý thì 2 hệ thống tải trọng có thế năng chả khác nhau mấy.
• Đấy là không tải nếu có tải, cứ tính 100kg hàng/1 m2 x 10 m2 trên nóc bằng 1 tấn thì rõ ràng trọng tâm thấp hơn 1 tấn hàng cất dưới ngăn đáy sàn.
• Nhưng ở đời sự ổn định không bởi trọng tâm mà bởi chân đế. Tháp Eiffel cao ngất trời mây, chuyển vị ngang trên đỉnh có lên tới 10 m mà vẫn trong hình vuông nối 4 chân thì vẫn ổn định. Rõ ràng, xe 2 tầng to hơn thì chân đế to hơn.

Sơ sơ như vậy tôi nghĩ cũng đủ để bóp nghẹt cái kết luận tạm tâm cao thấp của vị Tiến sỹ kia.

4. Hạ tầng

• Vậy điều gì khiến TS kia ngứa mồm mà phát biểu?
• Thứ đến là bởi hạ tầng cơ sở từ cán bộ quản lý tiếp tay cho những đầu nậu đấu thầu những tuyến đường không phù hợp cho tới những cung đường không được nâng cấp, không được cải tạo những con đường 100 năm tuổi từ thời Pháp thuộc.
• Nếu chẳng may có được số điện thoại của tôi, vi TS kia gọi điện hỏi Sao mày chửi tao? rồi chắc sẽ từ tốn nhả câu: "chúng nó ép tao nói thế". Chúng nó là ai? Là những kẻ cạnh tranh với Sao Việt hay những nhà đầu tư nhanh nhạy nhất thế giới nhìn thấy con đường nói từ cao tốc HN-LC lên Sapa có Tổng mức chỉ khoảng 1000 tỷ.
• Hay chiêu trò này để PR cho tuyến đường BRT đang xây dựng, những con xe nối đuôi nhau như xe điện ngày xưa, như xe điện bánh lốp, tốc độ có 20km/h, chắc chỉ càng làm tăng tỷ lệ tắc đường, lại chẹt người như xưa, vài năm lại dẹp. Nếu xe bus tỉ lệ lấp đầy khoảng 50%, xe 2 tầng liên tỉnh tới 80%, thì sẽ BRT có chắc đáp ứng lấp đầy được 40% trong tổng số 90 ghế.

Xem phần Kiến trúc thượng tầng, toàn ngành mà chỉ gồm những cán bộ kiến thức nông cạn, lý luận hẹp hòi, chỉ định hướng kiểu 3 bò 9 trâu thế này thì làm sao phát triển.

Thêm nữa, với kim ngạch Mậu biên Lao Cai- Hà Khẩu nhiều đến mức mấy KCN-TM như Kim Thành gần như bỏ hoang, cỏ mọc đầy, nay làm con đường tránh đi Sapa không qua Lào Cai nữa thì quả là 1 chủ trương đúng đắn, biến Lào Cai thành Phú Thọ thứ 2 hay 1 dạng ga xép như cửa khẩu Thanh Thủy.

Để tuyến đường cao tốc HN-LC chủ yếu giúp cho quân Nguyên Mông tiến đánh kinh thành Thăng Long trong vòng 2 ngày mà thôi.

Xem ra hát nhép không phải chỉ là hát theo loa, theo lời viết sẵn, mà cũng cần phải có trình, thế mới lừa được người trần mắt thịt chứ.